من
با شما هستم
آمران و ناهیان موتورسوار و گاهی هم البته روشنفکرنما
جنگ با بدن زنان را متوقف کنید!
آنچه که امروز با بدن من و حق مالکیت من بر بدن خودم میجنگد،
اسید و چاقو و متلک و ... نیست.
افکار پوسیدهای است که از ورای قرنها آمده است ... دیروز با آیات و روایات و امروز با طرح قوانین و لوایح و حتی به وضوح ژست های روشنفکرنمای فراتر از جنسیت، ولی ضد زن!
در جامعه و مجلسی که به من میگوید چه بپوشم، چه بگویم، چه بکنم و ...
ولی در برابر سوزاندنم، بیشرمانه سکوت میکند.
چرا زنان نویسنده در تاریخ کمتر از مردانند؟
«داشتن اتاقی از آن خود، برای یک زن غیرممکن بوده و حتی از امکاناتی که نویسندگان مرد فقیر داشتهاند، هم محروم بوده: گردش پیاده، سفر کوتاهی به فرانسه، مکانی مستقل برای سکونت، هر چند فلاکت بار، تا از دست تقاضای خانوادههاشان در امان باشند.
برخورد دنیای پیرامون با زنان، دشمنی و عناد بود. دنیا به آنها نمیگفت، میخواهی بنویس برای من فرقی نمیکند، بلکه با قهقهه میپرسید میخواهی بنویسی؟ نوشتهی تو به چه درد میخورد؟ دانستن این نظرات شور و نشاط زنان را کاهش میداد و بر کار آنان اثری عمیق میگذاشت. زنی که تحقیر میشود و موعظه میشنود و تهدید میشود، حتماً ذهنش به دلیل لزوم به اعتراض به این و آن فرسوده میشود و نشاط و سرزندگیاش کاهش مییابد».
پ.ن: ویرجینیا وولف/ترجمه: صفورا نوربخش/ ویراستار:مژده دقیقی/ انتشارات نیلوفر/1383
"سالهاست که قهرمانی را در چیزهای ساده و کوچک می بینم.
مثلاً در این که شخصیتهایم صمیمی باشند، خودشان باشند، جسارت داشته باشند. شخصیتی قهرمان است که از روبرو شدن با خودش نمیترسد یا شخصیتی که محدودیتهایش را میشناسد و میتواند در دل نابسامانیها به خودش سامانی بدهد و تازه همه اینها را هر روز لازم دارد.
آدم ممکن است یک یا چند بار در عمرش دست به اعمال قهرمانی بزند ولی قهرمان مورد نظر من در روز بارها و بارها مجبور به انتخاب میشود."
فریبا وفی در گفت و گو با ماهنامه زنان امروز / شماره 2
بخشی از کردارهای انسان که صرفاً محصول نیروهای زیستی و روانی نیستند، کنشها هستند. کنشها میزانی از تعمد و هدفمندی در خود دارند و به همین جهت بر نوعی تأمل و آگاهی استوارند. به عبارت دیگر کنشگر کسی است که از بین گزینههای ممکن و مطلوب دست به گزینش و انتخاب می زند و زندگی اجتماعی انسان هم چیزی جز مجموعه کنش های پرشمار و گوناگون نیست. لازم است تأکید کنم درکی که ما از هویت شخصی و اجتماعیمان داریم در جریان همین کنشهای متقابل که ما در آن شرکت میکنیم تولید میشود و به ما میگوید که به چه چیزهایی ارزش و اهمیت بدهیم و یا چه چیزهایی را وارد آداب و اعمال زندگیمان کنیم.
اخیراً طی کاری، تصمیم گرفتم مجموعه ای از رفتارهای اجتماعی افراد را در مقابل یک گزینه اجتماعی گردآوری کنم موضوعی که انتخاب کردم اقدام شهرداری تهران در تفکیک جنسیتی کارکنان شهرداری بود.
مردان و زنان بسیاری بودند که چیزی درباره اصل خبر نمیدانستند و طبیعتاً با آن موضع انفعالی، نمیتوانستند به عنوان کنشگر مطرح شوند. اما نتایج بدست آمده بوضوح نشان داد که تلاش رسمی در جهت یکدست کردن کنش ها تا کجا پیش میرود و چگونه قدرت حاکمیت در ساختن معناهای اجتماعی و فرهنگ مداخله می کند.
در ادامه برخی از نمونه کنش های معروف تر را می آورم:
- محمد باقر قالیباف، شهردار تهران: ما غیرت دینی داریم، حرف ما این است که نباید اجازه دهیم یک خانم در طول زمان معاشرت بیشتری با نامحرمان داشته باشد تا با محرمان خود و شوهر و فرزندش، زیرا این موضوع کانون خانواده را تحت تاثیر منفی قرار میدهد.
- شهیندخت مولاوردی، معاونت زنان ریاست جمهوری: تا به حال غیرت دینی کجا رفته بود؟ چرا در سه سال اخیر این طرح به اجرا در نیامده است؟ اگرچه ناهنجاریهایی ممکن است در روابط زنان و مردان وجود داشته باشد؛ اما نباید استثناها را به قاعده تبدیل کنیم. دولت با اجرای طرح تفکیک جنسیتی مخالف است.
- کاظم صدیقی، خطیب نماز جمعه تهران: طرح تکریم زنان که در شهرداری تهران انجام شد اما از سوی رسانه های خارجی مورد هجمه قرار گرفت از احداث تونل نیایش و بوستان ولایت مهمتر است.
- مرتضی طلایی، نائب رییس شورای شهر تهران: اقدام شهرداری اقدامی است در جهت حفظ حقوق بانوان و ارتقای ضریب امنیت، آرامش و رفاه بانوان ! "شما نه شرع را قبول دارید و نه قانون! پس فمینیستها را قبول دارید که هر حرفی که میخواهند میزنند. ما داریم میگوییم قانون است. در مقابل دین خدا تمکین نمیکنید، در مقابل قانون و عرف هم تمکین نمیکنید؟
- علی مطهری، نماینده مجلس: اجرای طرح جلوگیری از اختلاط کارمندان مرد و زن در ادارات اقدامی پسندیده و ملهم از دین مقدس اسلام است که باید از سالها پیش در سراسر کشور اجرا میشد ولی متأسفانه دولتها معمولا نگاهی به انتخابات آینده دارند و کمتر حاضر میشوند زیر بار اینگونه دستورات اسلام بروند.جدایی محیط کار آقایان و بانوان بر اختلاط آنها ترجیح دارد و حتیالمقدور محیط کار آنها باید جدا باشد. فلسفه این حکم این است که اسلام میخواهد ارتباط زن و مرد بیگانه در حداقل باشد تا بدینوسیله پیوند زن و شوهر هرچه محکمتر و پیوند زن و مرد بیگانه هرچه سستتر باشد و در نتیجه نهاد خانواده هرچه استوارتر گردد.
- انجمن زنان مدیر کار آفرین: بر اهل اندیشه و نظر پوشیده نیست که توسعه همه جانبه کشور مان جز با حضور و مشارکت زنان و مردان این دیار محقق نخواهد شد و هر گونه اقدام بازدارنده از حضور اجتماعی زنان بیش از آن که میثاقهای بین المللی را متزلزل نموده، مغایر قانون اساسی است.
- کبری خزعلی، رئیس شورای فرهنگی اجتماعی زنان: سالم سازی فضای کار مصوبهای است که ۲۷ سال بر زمین مانده بود و هم اکنون که یکی از دستگاهها در انجام این کار پیش قدم شده است و باید تمام دستگاهها از این سازمان الگو بگیرند.
- علی ربیعی، وزیر کار : غیرت دینی را در این می دانم زنی با فقر و گرسنگی سربربالین نگذارد، غیرت دینی تقویت بنیان خانواده است. تعداد زنان سرپرست خانوار به صورت تصاعدی افزایش یافته است، بنابر این غیرت دینی این است که اشتغال در کشور به ویژه برای این قشر رونق گیرد و آسیب های اجتماعی کاهش یابد، حقوق معلولان ادا شود، هیچ زنی از روی استیصال به کار تن در ندهد و بتواند مهر مادری را به نمایش بگذارد
- یک فعال حقوق صنفی کارگران : شهرداری تهران معتقد است مسئولان شهرداری به جای جداسازی محل کار شاغلان مرد و زن باید به قدرت تشخیص و بلوغ فکری نیروی کار اطمینان داشته باشند و چنانچه از وجود مشکلی فرهنگی مطلع هستند، به جای اقدامات مقتدرانه و نظامیگونه، با فرهنگسازی در صدد رفع آن برآیند.
- فخرالسادات محتشمیپور، روزنامه نگار: این کار نه تنها توهین به زن بلکه اهانت به مردان است و بدین معناست که آنها نمیتوانند در محیطهای کاری خویشتنداری کنند. این طرح مقدمه برگرداندن زنان به خانههاست و با شرایط جامعه منافات دارد چون جامعه ایران رشد یافته است و بسیاری از زنان از سطح سواد بالایی برخوردارند.
- معصومه ابتکار، رییس سازمان محیط زیست: تفکیک جنسیتی تفکری است که به نظر من راهحل دقیقی نیست. در بسیاری از موارد زنان و مردان در کنار هم و در فضای سالم مشغول کار هستند و حتی در بسیاری از فضاهای شغلی خانمها مدیریت میکنند. بنابراین لازمه محیط شغلی این است که زنان فرصت برابر برای حضور داشته باشند.
- بیژن نوباوه وطن، نماینده مجلس: به کار بردن عبارت «تفکیک جنسیتی» درخصوص تصمیم ارزشمندی که در جهت ارتقا شغلی بانوان در شهرداری گرفته شده، عبارت غلطی است و به نظر من این واژه باید تحت عنوان احترام و تکریم در فضاسازی مناسب بیان شود. هر کسی بنا به شخصیت خود باید در فضای خود قرار گیرد.
- مجتهد شبستری، امام جمعه تبریز: تفکیک جنسیتی کارکنان یک اقدام عالی و مفید فرهنگی است که باید ادامه داشته باشد. باید تفکیک جنسیتی در ادارات و دانشگاه ها نیز اجرا شود تا شاهد کاهش مفاسد فرهنگی باشیم.
- مجید ابهری، روانشناس : بانوان در محیط مختلط احساس ناامنی می کنند و حتی دچار اضطراب می شوند که نتیجه آن افت کارآرایی و کاهش بازدهی است. کار شهردار تهران مطابق با اصول عقلانیت سازمانی بوده چرا که در یک محیط زنانه یعنی اتاقی که همه شاغلان آن بانوان هستند، خانمها راحتتر بوده و آسودهتر میتوانند بهکار خود رسیدگی کنند اما در غیراین صورت بانوان شاغل باید بخشی از حواس خود را به رعایت حجاب، طرز نشستن و رفت و آمد صرف کنند و همین عوامل باعث افت کارایی میشود. علاوه بر آن آقایان هم در کنار یکدیگر راحت تر هستند و حضور یک زن در جمع آنها سبب بروز محدودیت هایی برایشان میشود.
- صادق آملی لاریجانی، رییس قوه قضاییه: وقتی دل را در گرو یک دین گذاشتهایم، باید پای ارزشهای آن بایستیم و کاری نداشته باشیم که دیگران چه برداشتی از کار ما میکنند و همچنین نباید بترسیم که گاهی کسانی به ما اتهام ارتجاع و عقبماندگی بزنند این اقدام، فارغ از گرایشهای سیاسی، کاری تحسینبرانگیز است، زیرا جلوگیری از اختلاط زن و مرد در محیط کار به دلیل پیامدهایش اهمیت دارد و یک ارزش تلقی میشود.
در نهایت جامعه توسعه یافته جامعه ای است که دامنه انتخاب کنش گران در آن گسترش یافته باشد. بنابراین می توان پرسید برای کنشگران آیا این یک انتخاب است؟
اینجا، جایی نیست که بشود اخبار تازه را دید زد و گذشت اینجا جایی است که میشود از شیرینی یک حس گفت حسی که در لحظه کشدار و طولانی بیدارشدن یک اندیشه و تفکر به آدم دست میدهد.
بعد از مدتها به حاشیه راندهشدن و تحقیر و نادیدهگرفتن و صورتبندیهای فرمایشی در مورد زنان، یکبار دیگر زنها آمدهاند جایی ساختهاند مال خودشان برای زدن حرفهای خودشان ... اگر چه نیامده هجمه تنگنظریها و شاخ و شانهها شروع شده و اگر چه معلوم نیست پوسته محافظهکار و کجدار و مریز قدرت تا چه اندازه تاب بیاورد این آمدن را ... ولی به هر روی این آمدن نوری به قلب میتاباند.
حتی این لحظههای لغزنده و خطرناک که معلوم نیست دمی دیگر، روزی دیگر، باشد یا نباشد ورود به دور باطل نیست. آگاهی و توانمندی زنان نویسنده و روزنامهنگار و حتی مخاطبان این نشریات خود را به رخ میکشد. آنها روایتهای مستند از زندگی زنان گرد آوردهاند به نگاه مذکر پرداختهاند، از اقتصاد و زیستبوم و حقوق و سیاست نوشتهاند، اتاقی از آن خود ساختهاند، از ایدهها و روایتهای نا تمام گفتهاند و درباره ذهن و بدن زنان بحث افکندهاند.
پس نویسنده سرمقاله در آستانه بدرستی میگوید که "بهار آمده از سیم خاردار گذشته و ما عشاق و مجانین هوای باغ و گلشن کرده ایم ... ما همه توش و توان و تجربه افتادنها و برخاستنهایمان در این راه را تقدیم تداوم زندگیها میکنیم. نهی ما از نوشتن هستها و نیستها و امر زنان به بایدها و نبایدها جز به انزوای آنها و محرومیت از جریان زنده زندگی امروز نخواهد انجامید و آن که پایی در آب تر نکرده باشد چگونه میتواند نجاتدهنده غریق خود باشد؟ "
پ.ن : ماهنامه اجتماعی زنان امروز/ سال اول شماره یک / خرداد 1393/ به مدیر مسئولی و سردبیری شهلا شرکت
و دیگر اینکه عنوان پست هم انتخاب خانم شرکت برای سرمقاله اولین شماره مولود تازه رسیده است.