چطور خطای ابلهانه نکنیم ؟

برای پرهیز از انواع عقاید احمقانه ای که نوع بشر مستعد آن است ، نیاز به نبوغ خاصی نیست ؛ چند روش ساده شما را از خطاهای ابلهانه باز می دارد.

اگر موضوع چیزی است که با مشاهده روشن می شود، مشاهده را شخصاً انجام دهید، ارسطو می توانست از این باور اشتباه که خانم ها دندان های کمتری از آقایان دارند با یک روش ساده پرهیز کند؛ ازخانمش بخواهد که دهانش را باز کند. او این کار را نکرد چون فکر می کرد می داند. تصور اینکه چیزی را می دانید در حالی که واقعاً آن را نمی دانید خطای مهلکی است که همه ما مستعد آن هستیم .

اگر مثل اکثر مردم علایق راسخ و پرشوری دارید ، روش هایی هست که شما را از تعصبتان با خبر کند ، اگر عقیده مخالف شما را عصبانی می کند یعنی در ناخود آگاهتان می دانید که دلیل مناسبی برای نظرتان ندارید. اگر کسی به شما بگوید که 2 بعلاوه 2 می شود 5 ، یا اینکه ایسلند در خط استوا قرار دارد، شما بجای عصبانی شدن برایش دل می سوزانید. بیشتر دعواهای وحشیانه مال وقت هایی است که طرفین بحث دلایل کافی ندارند.

یک راه دیگر برای اینکه خودتان را از حماقت خلاص کنید این است که از عقاید مخالف خودتان آگاه شوید. من وقتی جوان بودم سالهای زیادی را دور از کشورم سر کردم . فکر می کنم این قضیه در کم کردن تعصباتم بسیار مؤثر بود. اگر شما نمی توانید مسافرت کنید، دنبال کسانی بگردید که دیدگاههای مخالف شما را دارند. روزنامه های مخالف را بخوانید؛ اگر مطالب آن روزنامه ها به نظرتان احمقانه آمد، یادتان باشد که مطالب شما هم ممکن است از نظر آنها همین طور باشد.

برای کسانی که قدرت تخیل قوی دارند، خوب است که در ذهنشان ، مباحثه ای را با شخصی که نظر متفاوتی دارد تصور کنند. این روش در مقایسه با مباحثه رو در رو یک فایده دارد؛ محدودیت زمانی و مکانی ندارد. مهاتما گاندی ، راه آهن ، کشتی بخار و ماشین آلات را محکوم می کرد. شما ممکن است هرگز این شانس را نداشته باشد که با شخصی با چنین عقایدی رو به رو شوید. پس اگر می خواهید مطمئن شوید که در داشتن چنین باور رایجی بر حق هستید ، روش مناسب برای امتحان این است که مباحثه ای خیالی با گاندی را تصور کنید.

مواظب حرفهایی که خود ستایی شما را تقویت می کند باشید. از هر 10 نفر مرد یا زن ، 9 نفر معتقدند که جنسیتشان برتری ویژه ای دارد؛ هر دو طرف دلایل زیادی هم دارند؛ اگر مرد باشید می توانید ادعا کنید که اغلب دانشمندان و شعرا مرد هستند و اگر زن باشید می توانید نشان بدهید که اکثر جنایت ها هم کار مردان است . راهی برای برخورد با این باور های احمقانه به نظرم نمی رسد.

پ.ن 1 : این متن نمونه ای از یادداشتهای مطبوعاتی آخرین فیلسوف کلاسیک جزیره برای روزنامه "تایمز " است . برتراند راسل در 2 فوریه 1970 در گذشت .

پ.ن 2 : این جمله ناب را هم به یادگار داشته باشید از کتاب کم نظیر رومن گاری

" حماقت بزرگترین نیروی روحانی تمام تاریخ بشر است. باید در برابر آن سر تعظیم فرود آورد، چون همه جور معجزه ای از آن ساخته است".